Türkiye'nin İlk Zeka Testi - Çocuklarda Zekanın Mikyası

İbrahim Alaeddin GÖVSA'ya saygı ve rahmetle...

“Çocuklarda Zekanın Mikyası” adlı eser Alfred Bineth ve Dr. Simon tarafından 1905 te hazırlanan zeka testi olup 1914 yılında İbrahim Alaeddin bey tarafından tercüme edilip yayınlanmış ve kısa sürede tükenip 1915 yılında ikinci baskısı yapılmıştır. 1931’de yeni harfler ile de basılmıştır. Dönemin eğitim dergilerinde özeti ve tanıtım yazılarına da yer verilmiştir.  Darülmuallimin ve Darülmuallimat’da (Erkek Öğretmen Okulu, Kız Öğretmen Okulu) bizzat İbrahim Alaeddin bey tarafından uygulama eğitimleri verilmiştir. İbrahim Alaeddin beyin zeka testleri hakkında yaptığı bu çalışmalar Maarif Vekaleti tarafından taltif edilmiştir.

Türkiye’de uygulanan, eğitimi verilen ilk zeka testi olma özelliğine sahip olan test uzun müddet okullarda uygulanmıştır.  Bu eser, zekâya, muhakemeye, belleğe, sürat-i intikale, düşüncenin gelişim derecesine ve etkinliğine, görgüye, duygulara, öğrenime, doğuştan ve sonradan kazanılan yetenek ve özelliklere göre, çocuğun "normal" olup olmadığını ve hangi noktalarda ilerleyip ilerlemediğini anlamaya yöneliktir. Bahsi geçen özellikleri yaşlara göre sınıflandırmaktadır. Testin uygulanmasına yönelik uygulayıcılara önemli tavsiyelerde bulunmaktadır. Söz konusu tavsiyelere alanda uygulama yapan zeka testi uygulayıcıları günümüzde de riayet etmektedir.

Kitabı indirmek için tıklayınız...

Çalışmada Osmanlı alfabesi ile yazılmış orijinal metin, transkript metni ve günümüz Türkçesine uyarlanmış metni birlikte verilmiştir.  Bundan maksadımız; Osmanlıca okuma imkanı olmayan eğitimci ve araştırmacılara eseri orijinal halde sunarken, öte yandan alana ilgi duyan gençlere ve öğrencilere yardımcı olmak üzere eserin özünü koruyarak günümüz Türkçesine uyarlaması yapılmıştır. Transkript çalışması Semiha Zeynep ÖZKAN, Numan Erdem ASARKAYA ve Necati IŞIK tarafından yapıldı. Günümüz Türkçesine uyarlama ve edisyon çalışmaları Erol KÖMÜR tarafından yürütüldü.

The Enderun School's instruction prepared in 1901 and sealed by the Hazine-i Humayun Kethuda contains important details regarding the functioning of the school. In our study, the sections on the functioning of the school consisting of fifty five instructions and the sections with the curriculum of the school are discussed.  The instruction begins with the title Instructions special for Enderun-u Humayun Mekteb-i Aliye. In this section, it consists of who the school officials are and their duties, the official notebooks and records to be used in the school and the items for what purpose they will be used. In the eleven instructions that follow, there is a detailed explanation about the rules that teachers should follow within the section of duties of teachers. The following sixteen articles describe the VEZAİFİ of ŞAKİRDAN, and the rules that students must follow in boarding life, both inside and outside the school. In the next ten-item AWARDS section, there are regulations regarding which positive behaviors of students will be rewarded, the effect of rewards on the forgiveness of punishments, the contribution of the rewards to the course achievements. The four-item PUNISHMENTS section describes and classifies the punishments that students may receive as a result of their negative behavior. The dominance of the awards is remarkable if a comparison is made between the award and penalties. The spiral rules structure that affects each other and works in favor of the student, is an interesting educational experience. EXAMS department explicitly states the measurement and evaluation system of the school, exam system, scoring, passing the course, passing the class and graduation with ten items. The weekly course schedules programmed for seven years show which lessons are taught for how many hours a week, which books are taught in which lessons, which lessons are taught by which teachers

Enderun Mektebi Talimatı

Talimat ENDERUN-U HUMAYUN MEKTEB-I ALİYESİNE MAHSUS TALİMATDIR başlığı ile başlamaktadır. Bu bölümde okul görevlilerinin kimler olduğundan ve görevlerinden, okulda kullanılacak resmi defter ve kayıtlar ile ne amaçla kullanılacaklarına dair maddelerden oluşmaktadır. Ardından gelen onbir maddede MUALLİMLERİN VEZAİFİ bölümünde öğretmenlerin okul içindeki uyması gerekli kurallar hakkında detaylı izahat bulunmaktadır. Takip eden onaltı maddede ŞAKİRDANIN VEZAİFİ bölümü ile öğrencilerin okul içi ve dışında, yatılılık hayatında uyması gerekli kurallar açıklanmaktadır. Sonraki on maddelik  MÜKAFAT bölümünde öğrencilerin hangi olumlu davranışlarının ne şekilde ödüllendirileceği, ödüllerin cezaların affına etkisi, ödüllerin ders başarılarına katkılarına dair düzenlemeler bulunmaktadır. Dört maddelik MÜCAZAT bölümü öğrencilerin olumsuz davranışları neticesinde alabilecekleri cezalar  anlatılmakta ve sınıflandırılmaktadır. Ödül ve cezalar arasında mukayese yapılacak olursa ödüllerin baskınlığı dikkat çekici durumdadır. Ödül ve cezaların birbirini etkileyen ve öğrenci lehine işleyen sarmal kurallar yapısı ilginç bir eğitim tecrübesi olarak karşınıza çıkmaktadır. İMTİHAN bölümü on madde ile mektebin ölçme ve değerlendirme sistemini, sınav sistemini, puanlama, ders geçme, sınıf geçme ve mezun olma koşullarını açıkça ortaya koymaktadır. Yedi yıla programlanmış haftalık ders çizelgeleri hangi dersin haftada kaç saat okutulacağını, hangi derste hangi kitabın okutulacağını, hangi dersi hangi muallimlerin okutacağını göstermektedir.

Eser Adı: Enderun Mektebi Talimatı – Enderun-u Humayun Mektebi Alisine Mahsus Talimatdır

Yazar: Erol KÖMÜR

Yayıncı: Google Kitaplar

Tür: Araştırma, e-kitap

Yayın Yeri ve Yılı: İstanbul 2020

Sayfa Adedi: 105

Tarih Nasıl Öğretilir? Tarih Öğretmenleri İçin Özel Öğretim Yöntemleri Editör: Prof. Dr. Mustafa SAFRAN

itap Adı: Tarih Nasıl Öğretilir?

Alt başlık: Tarih Öğretmenleri İçin Özel Öğretim Yöntemleri

Editör: Prof. Dr. Mustafa SAFRAN

Yayınevi: Yeni İnsan

Yayın Yeri ve Tarih: İstanbul 2010

Sayfa Adedi: 385