Yapay zekâ (AI), günümüzde savaş sahasında hem saldırı hem de savunma amaçlı olarak kullanılmaktadır. Bu sistemler; otonom dronlar, hedef belirleme yazılımları, robotik kara/hava araçları ve AI destekli savunma sistemleri olarak farklı alanlarda karşımıza çıkmaktadır. Bu raporda dünya genelinden örnekler sunulmaktadır.
A. Devam Eden Çatışmalarda AI Kullanımı
1. Ukrayna – Rusya Savaşı: AI destekli dronlar AI destekli silahlarla düşürülüyor.
– Rusya, AI destekli kamikaze dronlar ve sürü saldırıları kullanıyor.
– Ukrayna, otonom hedef tanıma dronlarıyla %70–80 daha isabetli saldırılar yapabiliyor.
– Sky Sentinel adlı AI makineli kulelerle Shahed dronları düşürülüyor.
Kaynak: https://www.theguardian.com/world/2025/aug/13/eastern-ukraine-russian-glide-bombs-rockets-kamikaze-drones
Sky Sentinel adlı AI makineli kulelerle Shahed dronları düşürülüyor.
2. İsrail – Gazze
– Gospel AI sistemi hedef listeleri oluşturuyor.
– Lavender sistemi binlerce kişiyi hedef olarak işaretliyor.
– Siviller üzerindeki kullanımı ve işlenen insanlık suçları yoğun tartışmalara yol açıyor.
Kaynak: https://apnews.com/article/737bc17af7b03e98c29cec4e15d0f108
3. Türkiye
– STM Kargu kamikaze dronu, hedefi otonom olarak tespit edip saldırabiliyor.
– 2020’de Libya’da ilk kez kullanıldığı bildiriliyor. 2020’den bu yana AI destekli daha fazla silah ve araca sahip olduğu öngörülüyor fakat testler haricinde savaş alanlarında kullanımına dair bilgilerin teyidi gerekiyor.
Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/STM_Kargu
4. Hindistan
– Nagastra-1 intihar dronu, AI destekli saldırı yapabiliyor.
– 2024’ten itibaren seri üretim başladı. Keşmir bölgesinde Pakistan ile girdiği çatışma Türkiye’nin ürettiği AI destekli hava savunma sistemlerinin Hindistan taarruzunun durdurulmasında etkili olduğu söyleniyor.
Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Nagastra-1
B. Çatışmasızlık Alanlarında AI Destekli Savaş Teknolojileri
1. Avrupa Birliği Ülkeleri
– Almanya: Stark OWE-V tam otonom saldırı dronları.
– AB girişimleri: HX-2 ve su altı AI sistemleri.
– Belçika: MQ-9B SkyGuardian keşif dronları. AB ülkeleri uluslararası hukuktan kaynaklı sahip oldukları AI destekli silahların yıkım boyutlarını açıklamaktan çekiniyor. Fakat, Ukrayna-Rusya savaşında Ukrayna’ya verdikleri desteği inkar etmiyorlar.
Kaynak: https://www.ft.com/content/e085334b-8697-4824-80fe-a558b869ec5c
2. Çin
– Robowolf (Q-UGV) robotu: merdiven çıkabilen, tüfek taşıyan, sesle komut verilen sistem. Çin’in tüm savaş araç gereçlerinde AI desteği sağlaması teyit edilemese de öngörülebilir bir gerçek. AI destekli sürü drone teknolojilerin mimarı Çinli mühendisler.
Kaynak: https://www.thetimes.co.uk/article/chinese-army-robot-wolf-artificial-intelligence-9l0zr6m58
3. Birleşik Krallık
– MQ-9 Reaper / Protector RG Mk1 keşif ve saldırı dronları.
– Banshee kamikaze dronları Ukrayna’da kullanılıyor.
– Robotik kara araçları ve lazer silah sistemleri test ediliyor.
Kaynak https://en.wikipedia.org/wiki/QinetiQ_Banshee
4. Amerika Birleşik Devletleri
– Project Maven: AI ile hedef belirleme.
– Thunderforge: AI destekli stratejik planlama.
– ARTUμ: U-2 gözetleme uçaklarında AI.
– Robotik köpekler ve lazer savunma sistemleri.
Kaynak: https://www.washingtonpost.com/technology/2025/03/05/pentagon-ai-military-scale/
ABD’nin AI teknolojilerine en fazla sermaye ayıran ülkelerden biri olduğu gerçek, yukarıdaki örnekler sadece açık kaynaklardan derlenen bilgiler. Daha fazlasının olduğu biliniyor. İsrail-Gazze savaşında ve İran-İsrail 12 Gün Savaşında Pentagon’un çağrısı üzerine ABD menşeli küresel şirketlerin AI teknolojilerine dair verdikleri destek gizlenmedi.
5. Kanada
– MQ-9B drone programı, Hellfire füzeleri ve Mk82 bombalarıyla donatılacak.
– Teslimatlar 2028’de başlayacak.
Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/General_Atomics_MQ-9_Reaper
C. Yapay Zekâ ile Donatılmış Silahların İnsanlığı Tehdidi
Yapay zekâ destekli savaş sistemleri, hız, isabet oranı ve operasyonel etkinlik açısından geleneksel silahlara göre çarpıcı bir üstünlük sağlıyor. Ancak bu üstünlük, insanlık için potansiyel olarak felaket boyutunda tehditler de barındırıyor.
AI ile donatılmış dronlar ve otonom kara-hava araçları, hedef tespitini milisaniyeler içinde yapabiliyor, yüzlerce hatta binlerce hedefi aynı anda takip edip saldırıya geçebiliyor. Böyle bir durumda, birkaç düğmeye basılması veya algoritmanın yanlış bir karar vermesi, çok kısa sürede on binlerce sivilin hayatına mal olabilecek kitlesel kıyımlar anlamına gelebilir.
Yapay zekânın karar mekanizması insani değerlerden ve etik ilkelerden yoksun olduğu için, “düşman” olarak işaretlenen bir grup ya da bölge, insani denetim olmadan hedef alınabilir. Bu da savaş suçlarının ölçeğini büyüterek, insanlık tarihinin en ağır katliamlarının yaşanmasına zemin hazırlayabilir. AI sistemlerinin saldırı hızının insan muhakemesini geride bırakması, politik ya da askeri krizlerde yanlış alarm veya provokasyon kaynaklı kontrolden çıkmış zincirleme saldırılara yol açabilir.
Yapay zekâ öngörüleri, özellikle sürü dron teknolojilerinin 10 yıl içinde mevcut füze kapasitesinden daha yıkıcı hale gelebileceğini; tek bir ülkenin binlerce küçük, ucuz ve ölümcül dronu aynı anda konuşlandırabileceğini gösteriyor. Böyle bir senaryoda şehirler, ordular değil doğrudan nüfus merkezleri hedef alınabilir. Bu, nükleer silahların caydırıcılığını dahi gölgede bırakabilecek yeni bir tehdit seviyesini işaret ediyor.
Yapay zekâ ile donatılmış savaş araçlarının kontrolsüz ve uluslararası düzenlemelerden bağımsız yayılımı, insanlığın geleceğini tehdit eden en büyük güvenlik risklerinden biri haline gelmiştir.